Antwoorden op de meest gestelde vragen

Op niveau is de lesmethode Nederlands van ThiemeMeulenhoff met een doorlopende leerlijn van de onderbouw naar de bovenbouw. We hebben de meest gestelde vragen van docenten verzameld en van uitgebreide antwoorden voorzien. Je vindt deze antwoorden hieronder!

Wat maakt Op niveau uniek? 

• Het laat zien wat je moet leren en waaróm je iets moet leren, en het biedt de communicatieve vaardigheden in samenhang en binnen een context aan. Dat motiveert leerlingen, want dan gáát het tenminste ergens over. En natuurlijk draagt het bij aan kennisoverdracht en verbanden zien, aan leren.

• Op niveau is de eerste methode die de vaardigheden lezen, schrijven en spreken, kijken en luisteren in samenhang aanbiedt in de onderbouw. Dit gebeurt in thematische hoofdstukken, want thema's maken context mogelijk. De hoofdstukken zijn zo opgebouwd dat ze telkens uitmonden in een productieve eindtaak; de andere vaardigheden zijn nodig om daartoe te komen. In de bovenbouw is er ook samenhang tussen de vaardigheden, maar daar staan deze in aparte modules. Zo sluiten eindopdrachten naadloos aan bij het PTA, en bereid je de leerlingen goed voor op het huidige eindexamen.

• De methode start altijd vanuit leerdoelen en heeft naast leerdoelen die gaan over vakvaardigheden ook persoonlijke vaardigheidsdoelen. Leerlingen worden bijvoorbeeld gestimuleerd zelfbewust en kritisch te zijn, en met respect voor andere meningen samen te werken. Zo draagt het vak Nederlands meteen bij aan persoonlijke ontwikkeling!

• Ook vat Op niveau de lesstof in het leerproces; leerlingen evalueren voor, tijdens en na het werken zichzelf en elkaar aan de hand van feedbackformulieren.  

Is Op niveau thematisch ingericht?

Dat klopt, waarbij er ook aparte hoofdstukken zijn zoals bijvoorbeeld taalverzorging. In de themahoofdstukken komen de communicatieve vaardigheden lezen, schrijven en spreken, kijken, luisteren samen aan bod. We sorteren hiermee voor op de conceptkerndoelen die zijn gepubliceerd door het SLO, op het toekomstige examenprogramma en op de al lang in het veld bestaande wens voor contextgericht taalonderwijs. Want communiceren, dat doe je natuurlijk ergens over, en daar heb je context, een onderwerp voor nodig. Zo werkt dat tenslotte ook in de echte wereld. De thema's, de onderwerpen, geven deze context; ze maken het mogelijk vaardigheden in samenhang aan te bieden. Natuurlijk worden de bovenbouwleerlingen nog altijd goed voorbereid op het huidige eindexamen dat zij zullen afleggen. Elk hoofdstuk gaat over iets, heeft een aansprekend thema. Binnen dit thema komen allerhande teksten en video's, cartoons, foto's aan de beurt. Leerlingen leren op deze manier vanuit verschillende perspectieven naar de wereld te kijken. Wat vindt de schrijver zelf, wat vinden anderen, en heel belangrijk: wat vind jij als leerling eigenlijk? Herken je dit, kantelt je beeld? Merk je hoe je bezig bent je woorden goed te kiezen, zodat je een logische gedachtegang kunt opschrijven en uitspreken? Op niveau zorgt met de thematische hoofdstukken voor diepgang, en daarmee niveau, taalbewustzijn, kritisch denken en zelfbewustzijn.

Hoe bevorderen we leesvaardigheid? 

Door de rijke variatie aan bronnen binnen een thema bevorderen we ook de leesvaardigheid. Leerlingen leggen verbanden en verrijken hun woordenschat door binnen een context allerlei genres, soorten, typen teksten te lezen. Natuurlijk zijn leerlingen echt nog wel bezig met tekstopbouw en tekstverbanden, maar ze worden ook de inhoud van een onderwerp ingezogen, waar ze vervolgens ook iets van mogen vinden en op reflecteren. Dit heet diep lezen: het nadenken over de tekst, verbanden leggen met andere teksten, met andere gedachten, met je eigen leven. En dat motiveert.

Hoe zorgt Op niveau ervoor dat teksten en opdrachten aanspreken? 

De thema's gaan over de grote vragen van onze tijd. Niets is zo stimulerend voor een leerling als het hier en nu, zaken die nu het maatschappelijke discours bepalen en gewoonweg in hun eigen leven of omgeving spelen. De bronnen en opdrachten binnen deze thema's zetten aan tot nadenken, prikkelen, dagen uit, brengen uitwisseling op gang. Onze auteurs staan vaak voor de klas, zij kennen hun doelgroep. Zij hebben bijvoorbeeld ingebracht dat er altijd wat te kiezen moet zijn. Variatie en eigen inbreng werken motiverend voor zowel leerling als docent. Bovendien geven we zo het signaal dat je best een eigen opdracht of een actuele tekst kunt inzetten binnen de door ons neergezette lesopbouw. Zo kun je ingaan op wat er nu speelt in jouw klas en in jouw omgeving.

Hoe zorg ik dat leerlingen weten met welke onderdelen ze bezig zijn? 

Bij de opdrachten staan symbolen. Deze geven bijvoorbeeld aan over welke vaardigheid de opdracht gaat: lezen, kijken, luisteren, schrijven, spreken. Meestal is de opbouw in een paragraaf van receptief naar productief. Maar dat kan ook weleens andersom zijn. Want van zelf schrijven word je ook een betere lezer. In elk geval weet je als leerling en als docent altijd precies met welke vaardigheid je aan de slag gaat. Daarnaast zijn er ook nog aparte taalverzorgingshoofdstukken met grammatica, spelling, formuleren en taalbewustzijn.

Hoe breng ik structuur aan met Op niveau? 

In ons leerstofoverzicht van de onderbouw staan fictie-, thema- en taalverzorgingshoofdstukken duidelijk weergegeven. Je ziet hier fictie in paars. Taalverzorging in groen. De themahoofdstukken met de vaardigheden in rood. Door de eigen hoofdstukkleuren krijg je een duidelijk beeld van de opbouw van het boek, de theorie die aan bod komt en het belangrijkste doel van een paragraaf. In de bovenbouw zie je in een oogopslag aan de kopjes de PTA-onderdelen terug. Bijvoorbeeld: de beschouwing. Het betoog. De uiteenzetting. De vaardigheden staan in modules binnen een themahoofdstuk. Lezen in groen. Schrijven in oranje. Spreken, kijken, luisteren in paars.

Moet ik het leerstofoverzicht volgen? 

Dat kan: van links naar rechts, en steeds van boven naar beneden. Maar dat hoeft niet. Je kunt ook je eigen keuzes maken, juist aan de hand van dit leerstofoverzicht. Je kunt zaken overslaan of samennemen. Je kunt starten met hoofdstuk 3, en je kunt een blok fictie of een blok taalverzorging maken. Of juist fictie en taalverzorging opknippen en elke les even meenemen. Zo kun je de methode dus zo lineair of modulair maken als je zelf wilt.

Moet ik per se digitaal gaan om Op niveau te kunnen gebruiken? 

Nee, dat hoeft niet. Je kunt er altijd voor kiezen om met een boekenpakket te werken. We bieden de mogelijkheid het medium te kiezen dat het best bij jou en jouw leerlingen past. Je hebt bij Op niveau altijd toegang tot een digitale omgeving; via ons eigen platform, of via Learnbeat. Online staat hetzelfde als in de boeken, plus vele extra's. Denk hierbij aan een extra eindopdracht, zelftoetsen en differentiatieopdrachten.

Kan ik differentiëren met Op niveau? 

Zeker! In het boek kun je differentiëren op tempo en je eigen keuzes maken. Daarnaast is er online extra materiaal om autonomie te bevorderen en te differentiëren op niveau. Zo zijn er zelftoetsen, basis- en plusopdrachten en extra woordenschatoefeningen.

Hoe kan ik formatief handelen met Op niveau? 

Zowel de hoofdstukken als de paragrafen zijn formatief ingestoken met een strakke cyclus van feed up, feedback en feed forward. Er wordt georiënteerd en gereflecteerd op doel, taak en proces. Zo begint elk hoofdstuk met een opdracht die aanzet tot het lezen van de leerdoelen en eindigt deze met een terugblik waarin een leerling de leerdoelen nog eens langsgaat. Ook de paragrafen bevatten opdrachten met peerfeedback- en reflectiemomenten. Wat gaat al goed en wat kan beter? Hoe heb ik het aangepakt en hoe ga ik het een volgende keer aanpakken?

Hoe kan ik Op niveau beoordelen?

Bestel hier beoordelingsmateriaal of bel eens met je contactpersoon. Hij of zij kan je onder andere helpen aan een proefkatern, proeflicentie of een presentatie geven over Op niveau!

Op niveau is een veelzijdige en rijke methode, die de relevantie van het vak Nederlands duidelijk maakt, de leerling de kracht van taal laat ervaren en inzicht biedt in taal en taalgebruik. Op niveau is vernieuwd en dat betekent dat de nieuwste inzichten over het vak Nederlands terug te vinden zijn in het lesmateriaal. Wil je weten hoe dit eruitziet? Bekijk hier de inkijkexemplaren van het lesmateriaal!